تغذیه کودک یک تا دو ساله
تغذیه کودک یک تا دو ساله چگونه باید باشد؟ زمانی که کودکتان یک ساله شد می‌تواند بیشتر غذاهای بزرگسالان را در کنار شیر مادر مصرف کند. والدین باید در این دوران حساس، غذاهایی با ارزش غذایی بالا و طعم مطلوب برای فرزند کوچک خود فراهم کنند چراکه معده کودک تا سن دو سالگی بسیار کوچک است بنابراین غذاهای مصرفی باید در عین کم حجم بودن، تمام مواد مورد نیاز بدن او را فراهم کند. همچنین کودک در یک تا دو سالگی باید سه وعده کامل غذا و دو میان وعده در روز مصرف کند. توجه داشته باشید که در این دوران شیر طبیعی و مصرف آهن در رشد و سلامتی کودک اهمیت بسیار زیادی دارد. همچنین با رعایت یکسری نکات رفتاری به راحتی می‌توانید به بهبود تغذیه و رشد فرزند خود کمک کنید که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.
منبع : تغذیه کودک یک تا دو ساله
میزان و برنامه تغذیه برای کودک یک تا دو ساله
در این سن بهتر است یک برنامه غذایی سالم و روزانه برای کودک خود فراهم کنید. ایجاد برنامه غذایی برای کودک کمک می‌کند تا عادت‌های غذایی از همان ابتدای خردسالی در او ایجاد شود. کودک در یک تا دو سالگی باید سه وعده کامل غذا و دو میان وعده در روز مصرف کند. انرژی مورد نیاز بدن کودک 100 کیلوکالری به ازای هر کیلوگرم وزن است. همچنین غذای کودک باید تنوع داشته باشد. بهترین برنامه غذایی برای کودک یک تا دو ساله باید شامل کلیه مواد مغذی، نشاسته‌ای، پروتئینی و چربی، به نسبت‌های متعادل و مقادیر کافی از ویتامین‌ها و املاح باشد. برای اطلاع والدین یک نمونه از بهترین برنامه غذایی در زیر آورده شده است.
صبحانه: نان (1 تا 2 تکه از نان‌های معمولی و سنتی) همراه با کره، مربا یا عسل، پنیر کم نمک و چای کم رنگ به علاوه یک گوجه فرنگی متوسط.
میان وعده ظهر: یک تکه نان تست، کلوچه و یا بیسکوییت که حاوی گندم سبوس دار است. به علاوه پنیر خامه‌ای یا کره بادام زمینی و یا یک تکه نان یا کیک خانگی به علاوه نصف یک موز.
نهار: ساندویچ قطعه قطعه با گوشت مرغ و یا گوشت بوقلمون و یا عدس پلو یا لوبیا پلو با یکی از انواع لوبیاها مانند چیتی یا چشم بلبلی.
میان وعده عصر: نصف فنجان ماست با دو عدد خرما.
شام: سبزی پلو با ماهی یا ماکارانی و سیب زمینی پخته و یا 60 الی 90 گرم گوشت پخته شده.
توجه داشته باشید که در تغذیه کودک یک تا دو ساله حداقل هفته‌ای یک بار جگر گوسفند یا جگر مرغ وجود داشته باشد چراکه این دو ماده غذایی، پروتئین، بخشی از آهن و کل ویتامین A مورد نیاز کودک را برآورده می‌کند.
برای اطلاع از نیازهای اولیه و اساسی کودک کلیک کنید.
اهمیت شیر در رژیم غذایی کودک یک تا دو ساله
مصرف شیر گاو برای کودکان تا زیر یک سالگی توصیه نمی‌شود چراکه ممکن است برای معده‌اش سنگین باشد اما شیر مهم‌ترین بخش تغذیه کودک 1 تا 2 ساله است. شیر گاو به دلیل دارا بودن مقدار زیادی کلسیم و ویتامین D در رشد استخوان‌ها و حفظ سلامتی کودک موثر است. همچنین شیر کمک می‌کند تا چربی لازم برای رشد مغز کودک زیر دو سال فراهم شود. برخی از کودکان از مزه و بوی شیر گاو خوششان نمی‌آید چرا که طعم آن‌را متفاوت از طعم شیر مادر یا شیر خشک می‌بینند. می‌توانید در ابتدا شیر گاو را با شیر خشک و یا شیر خودتان مخلوط کنید و کم کم از یک سال و نیم به بعد شیرتان را حذف کنید.
اهمیت آهن در رژیم غذایی کودک یک تا دو ساله
بعد از 12 ماهگی اهمیت مصرف مواد غذایی سرشار از آهن در کودک افزایش می‌یابد. مواد غذایی از جمله گوشت، مرغ، ماهی، زرده تخم‌مرغ و سبزی‌هایی با برگ پهن و رنگ تیره باید بیش از قبل در برنامه غذایی کودک 1 ساله گنجانده شود. مواد غذایی غنی از آهن در این سن رشد جسمی، روانی و رفتاری کودک را سرعت می‌بخشد و از فقر آهن و کم خونی پیشگیری می‌کند. می‌توانید از قطره‌های آهن تحت نظر پزشک برای کودک خود استفاده کنید. همچنین استفاده از آب هویج، عسل و سبزیجات برای کودکان 1 ساله بسیار مفید است.
نکات مهم تغذیه کودک 1 تا 2 سال
1. بعد از یک سالگی شیر مادر همچنان منبع عمده تامین انرژی و مواد مورد نیاز بدن کودک است اما در این سن شیر مادر باید بعد از صرف وعده‌های غذایی به کودک داده شود.
2. کودک بعد از یک سالگی می‌تواند از غذاهای دیگر اعضای خانواده استفاده کند اما همچنان باید غذاها را به صورت له شده و نرم شده و برنج را به صورت کته در اختیار او قرار داد. در این سن نیز مصرف قطره‌های مولتی ویتامین و آهن باید ادامه داشته باشد.
3. کودکان در این سن به دلیل معده کوچکشان سریع سیر می‌شوند و از آن طرف چون تحرک و فعالیت زیادی دارند سریع گرسنه می‌شوند. در نتیجه قرار دادن میان وعده در برنامه غذایی کودک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
4. اشتهای کودک بعد از یک سالگی بسیار متغیر می‌شود. مثلا ممکن است زمان‌هایی بسیار کم اشتها باشد. در این مواقع مادران باید از غذا دادن اجباری و به زور به فرزند خود خودداری کنند. اما توجه داشته باشید در صورت طولانی مدت بودن کم اشتهایی کودکان و یا پرخوری بیش از حد با پزشک کودک مشورت کنید.
5. در تغذیه کودک یک تا دو ساله باید حواستان به میزان نمکی که به غذا اضافه می‌کنید باشد. سعی کنید مصرف نمک را در غذای کودک محدود کنید. به این صورت از همان کودکی به غذای کم نمک عادت می‌کند و در بزرگسالی نیز خطرات فشارخون بالا او را تهدید نمی‌کند.
نکات مهم رفتاری در تغذیه‌کودک 1 تا 2 سال
1. غذاهای تکراری و یکنواخت سبب بی‌علاقگی کودک به غذا می‌شود. استفاده از غذاهایی با رنگ‌های متفاوت و همچنین استفاده از ظرف غذاهایی با رنگ‌های خاص در اشتها و علاقه مندی کودک نسبت به غذا بسیار تاثیر دارد. برای مثال می‌توان برای تزئین غذای کودک از سبزی‌هایی با برگ سبز و یا هویج و گوجه استفاده کرد یا می‌توان غذای کودک را به شکل حیوانات مختلف تزئین کرد.
2. سعی کنید هر روز در ساعت مشخصی به کودک خود غذا دهید. این کار سبب تحریک اشتهای او می‌شود.
3. برای غذا خوردن به کودک وقت کافی بگذارید و از عجله و شتاب بپرهیزید. هرگز کودک را به خاطر غذا نخوردن دعوا نکنید و به زور به او غذا ندهید. عصبانیت و اجبار سبب می‌شود کودک علاوه بر بیزاری نسبت به غذا، استرس و تنش نیز در او افزایش یابد.
4. خستگی در کودکان برعکس بزرگسالان سبب بی اشتهایی آنان می‌شود. بنابراین سعی کنید بعد از زمان استراحت به او غذا بدهید.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه نوزاد و کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
از آن جایی که بین یک تا دوسالگی زمان دندان در آوردن کودک است، به چه نکاتی باید در مورد تغذیه او توجه کرد؟
همزمان با رشد و زیاد شدن دندان‌ها لازم است تا غلظت و سفتی غذاها نیز بیشتر شود تا به تقویت جویدن کودک کمک گردد. همچنین اگر هنگام دندان در آوردن کودک، از بی حسی‌های موضعی برای لثه استفاده می‌کنید، سعی کنید که زمان غذا خوردن کودک نباشد چون این کار ماهیچه‌های گلو را بی حس کرده و کودک در بلع غذا دچار مشکل می‌شود.
منبع : تغذیه کودک یک تا دو ساله